10.1 AYRIŞTIRICININ (SEPARATÖRÜN) TANIMI

Ayrıştırıcılar veya separatörler, gemilerde kullanılan yakıt ve yağlama yağı gibi sıvıların içindeki istenmeyen maddeleri, genellikle su, çamur ve tortu gibi yabancı maddeleri ayırmak ve temizlemek için kullanılan cihazlardır. Bu cihazlar, geminin ana makina, jeneratörler ve bazen dizel jeneratörlerin karter yağını işlemek için kullanılır. Ayrıştırıcılar, gemi motorlarının ve ekipmanlarının daha verimli ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlar.

Gemi endüstrisinde en çok kullanılan ayrıştırıcı markaları arasında Alfa Laval, Mitsubishi ve Westfalia gibi tanınmış markalar bulunur. Bu markaların ayrıştırıcıları, yüksek performans, dayanıklılık ve verimlilik sağlamak amacıyla tasarlanmıştır.

Ayrıştırıcılar, merkezkaç prensibiyle çalışır. İşte ayrıştırıcının çalışma prensibi:

Motor Hareketi: Ayrıştırıcı, bir elektrik motoru tarafından tahrik edilir. Motor, bir kayış veya kavrama aracılığıyla yatay bir dişliyi çevirir.
Dişli İletimi: Yatay dişli, dikey bir şafta bağlı başka bir dişliyi döndürür ve bu dişli ayrıştırıcının ana şaftını çevirir. Bu sayede ayrıştırıcı dönme hareketi kazanır.
Balata Pabuçları: Motor ile dişli arasında yerleştirilmiş olan balata pabuçları, motorun dönme hızını kontrol eder. Balata pabuçları, zaman içinde çarpma periyodunu sıklaştırarak ayrıştırıcının çalışma hızına ulaşmasını sağlar. Ayrıştırıcılar genellikle 5-6 dakika gibi bir sürede çalışma hızına ulaşırlar.
Merkezkaç Ayrıştırma: Ayrıştırıcılar, çalışma hızına ulaştığında, içlerindeki çanak ve taslardan (çanak disklerinden) geçen sıvı içinde, sıvıdan daha ağır olan sıvı veya katı maddeleri merkezkaç kuvvetiyle tasların deliklerinden uzak olan bölüme (çevreye doğru) savurarak ayrıştırma işlemini gerçekleştirirler. Bu sayede temizlenmiş yakıt veya yağlama yağı, istenmeyen katı ve sıvı maddelerden ayrılmış olur.

Ayrıştırıcılar, gemi endüstrisinde yakıt ve yağlama yağı işlemi için kritik öneme sahip cihazlardır. Bu işlem, hem geminin güvenliğini hem de çevresel korumayı sağlamak açısından hayati öneme sahiptir. Ayrıca, gemi operatörlerinin bu cihazları düzenli olarak bakımını yapmaları ve doğru şekilde kullanmaları gereklidir.

Ayrıştırma İşlemi: Ayrıştırıcılar, merkezkaç kuvvetini kullanarak yakıt veya yağlama yağı içindeki istenmeyen maddeleri ayırır. İçlerinde bulunan çanak ve taslar (çanak diskleri), sıvı içindeki katı ve sıvı maddeleri ayrıştırma işlemi sırasında merkezkaç kuvveti ile dışarıya doğru iterler. Bu, sıvıdan daha ağır olan katı partiküllerin ve tortuların çanakların dış yüzeyine çarpması sonucu gerçekleşir.
Temizleme ve Verimlilik: Ayrıştırıcılar, içlerindeki temizlenmiş yakıt veya yağlama yağını ayrı bir haznede biriktirirler. Bu temizlenmiş ürün daha sonra geminin ana makina, jeneratörler veya diğer ekipmanları için kullanılır. Temiz yakıt veya yağlama yağı, daha iyi yanma sağlar ve bu da gemi motorlarının daha yüksek verimlilikle çalışmasını ve daha az emisyon üretmesini sağlar.
Markalar ve Modeller: Gemi endüstrisinde Alfa Laval, Mitsubishi ve Westfalia gibi tanınmış ayrıştırıcı markaları ve modelleri yaygın olarak kullanılır. Bu markaların ayrıştırıcıları, gemi operatörlerine güvenilir ve etkili bir ayrıştırma işlemi sağlama konusunda yardımcı olur.
Bakım ve Sorun Giderme: Ayrıştırıcılar düzenli bakım gerektirir. Balata pabuçları, şanzımanlar ve diğer bileşenlerin zamanında bakımı ve onarımları, ayrıştırıcıların sorunsuz çalışmasını sağlar. Ayrıca, arıza durumlarında hızlı müdahale yapılması ve gerektiğinde yedek parça temin edilmesi önemlidir.
Çevresel Koruma: Ayrıştırıcılar, gemi endüstrisinin çevresel sorumluluğunu yerine getirilmesine yardımcı olur. Yakıt ve yağlama yağı işleme işlemi, deniz kirliliğini önlemeye yardımcı olur ve çevresel düzenlemelere uyum sağlar.

Sonuç olarak, ayrıştırıcılar gemi endüstrisinde yakıt ve yağlama yağı işleme işlemi için hayati öneme sahip cihazlardır. Bu cihazlar, gemi operasyonlarının verimli, güvenli ve çevre dostu bir şekilde yürütülmesine katkı sağlar. Bu nedenle gemi sahipleri ve operatörleri, ayrıştırıcılarını düzenli olarak kontrol etmeli, bakımını yapmalı ve doğru şekilde kullanmalıdır.

Ayrıştırıcıların Kullanım Alanları: Ayrıştırıcılar, gemi endüstrisinin yanı sıra diğer endüstrilerde de yaygın olarak kullanılır. Bunlar arasında petrol rafinerileri, kimya endüstrisi, gıda işleme tesisleri ve denizcilik dışındaki birçok uygulama bulunur. Bu ayrıştırıcılar, sıvıların temizlenmesi, saflaştırılması veya ayrıştırılması gereken birçok endüstriyel işlemde kullanılır.
Ayrıştırıcıların Çeşitleri: Ayrıştırıcılar, işlem yapılacak sıvının türüne ve gereksinimlerine göre farklı türlerde gelir. Örneğin, yakıt ve yağlama yağı işlemi için kullanılan ayrıştırıcılar, bu maddelerin özelliklerine ve temizlenmesi gereken kirleticilerin türüne göre tasarlanır. Ayrıca, yüksek kapasiteli endüstriyel ayrıştırıcılar ve daha küçük ölçekli taşınabilir ayrıştırıcılar gibi çeşitli modeller bulunur.
Bakım ve İzleme: Ayrıştırıcıların düzenli bakımı ve izlenmesi, sorunsuz işleyişin devam etmesi için hayati önem taşır. Bakım gereksinimleri ve izleme prosedürleri, üreticinin önerilerine ve kullanım kılavuzlarına göre belirlenmelidir. Bu, ayrıştırıcıların uzun ömürlü olmasını ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar.
Yedek Parça ve Servis: Ayrıştırıcıların yedek parçaları ve teknik servis sağlayıcıları önemlidir. Gerektiğinde yedek parça temini ve teknik destek alınabilmesi, ayrıştırıcıların verimli bir şekilde çalışmasını sürdürmek için gereklidir.
Eğitim: Gemide çalışan personel, ayrıştırıcıların doğru kullanımını ve bakımını öğrenmelidir. Eğitim, personelin ayrıştırıcılarla ilgili güvenli ve etkili bir şekilde çalışmasını sağlar.

Ayrıştırıcılar, endüstriyel işlemlerde kritik bir rol oynarlar ve makinelerin ve ekipmanların verimli çalışmasını sağlarlar. Bu nedenle, bu cihazların doğru şekilde kullanılması, bakımının yapılması ve gerektiğinde onarılmaları büyük bir öneme sahiptir. Ayrıca, çevresel koruma amacıyla kirleticilerin temizlenmesine yardımcı oldukları için çevresel sorumluluğun bir parçasıdır.