3.7.1 DİKEY TANK (VEYA SAFT) POMPASI
Dikey Tank Pompaları:
Dikey tank pompaları, sıvıların yükseltilmesi veya transferi için kullanılan özel bir pompa türüdür. Bu pompalar, genellikle dikey bir konumda yerleştirilen bir tank içindeki sıvıyı emmek ve yüksek yerlere taşımak için tasarlanmıştır. Dikey tank pompaları, birçok endüstriyel ve ticari uygulamada, özellikle sıvıların depolandığı veya işlendiği yerlerde kullanılır.
Çalışma Prensibi:
Dikey tank pompalarının temel çalışma prensibi, sıvının yükseltilmesi veya transfer edilmesi için dikey bir mil veya şaft kullanmaktır. İşte bu sürecin temel adımları:
- Pompa, tankın içine dikey bir şekilde yerleştirilmiş bir mil veya şaft ile bağlıdır.
- Şaftın üst kısmında bir tahrik ünitesi (genellikle bir elektrik motoru) bulunur. Tahrik ünitesi çalıştığında, şaft döner.
- Şaftın alt kısmında ise bir impeller (sıvıyı taşımak için dönen bir kanatçık) bulunur.
- Impeller, sıvıyı emer ve yukarı doğru taşır. Sıvı, şaftın içinden geçer ve yukarı doğru hareket eder.
- Sıvı, tankın üstünde yer alan bir çıkış borusu veya hortum aracılığıyla istenen uygulama alanına veya bir başka tanka taşınır.
Avantajları:
Dikey tank pompalarının bazı avantajları şunlardır:
- Yüksek Verimlilik: Bu pompalar, sıvının dikey bir mesafeyi yükseltmesi gerektiğinde yüksek verimlilik sağlar.
- Yer Tasarrufu: Dikey tasarım, yer tasarrufu sağlar ve pompanın tank içine kolayca yerleştirilmesini sağlar.
- Düşük NPSH (Net Pozitif Emiş Başlığı) İhtiyacı: Dikey tank pompaları, genellikle düşük NPSH gereksinimi ile çalışır, bu da emme işlemi için daha fazla esneklik sağlar.
Uygulama Alanları:
Dikey tank pompaları, aşağıdaki gibi birçok uygulama alanında kullanılır:
- Su Temini ve Dağıtımı: Şehir suyu temini ve su depolama tanklarının dolumu için kullanılır.
- Kimyasal İşlemler: Kimya endüstrisinde kimyasal maddelerin taşınması ve karıştırılması için idealdir.
- Atık Su İşleme: Atık suyun yükseltilmesi ve arıtılması için kullanılır.
- Petrol ve Gaz Endüstrisi: Petrol rafinerileri ve gaz işleme tesislerinde sıvı transferi için kullanılır.
- Endüstriyel Süreçler: Endüstriyel tesislerde sıvıların yükseltilmesi veya transfer edilmesi gerektiğinde kullanılır.
Bakım ve Servis:
Dikey tank pompalarının uzun ömürlü ve güvenilir bir şekilde çalışabilmesi için düzenli bakım ve servis gereklidir. Bakım işlemleri, impellerin temizliği, sızdırmazlık elemanlarının kontrolü, tahrik ünitesinin bakımı ve şaftın durumu gibi işlemleri içerebilir. Düzenli bakım, pompaların verimliliğini artırır ve arızaların önlenmesine yardımcı olur.
Sonuç olarak, dikey tank pompaları, sıvıların yükseltilmesi veya transferi gerektiğinde kullanılan önemli bir pompa türüdür. Dikey tasarım, yer tasarrufu sağlar ve birçok uygulama alanında kullanımını mümkün kılar. Düzenli bakım ve doğru seçim, pompanın uzun ömürlü ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlar ve endüstriyel süreçlerin düzgün bir şekilde ilerlemesine katkı sağlar.
Dikey tank pompalarının düzenli bakımı ve servisi, pompaların güvenilirliğini ve performansını artırmak için önemlidir. Ayrıca, arızaların önlenmesi ve pahalı onarımların engellenmesi için de kritik bir rol oynar. İşte dikey tank pompalarının bakımı ve servisi hakkında daha fazla bilgi:
- Impeller Bakımı: Impeller, sıvıyı taşıyan ve dönen bir parçadır. Bu nedenle impellerin düzenli olarak temizlenmesi ve muayene edilmesi önemlidir. Herhangi bir aşınma, çürüme veya hasar tespit edildiğinde impeller değiştirilmelidir.
- Sızdırmazlık Kontrolü: Pompaların sızdırmazlık elemanları, pompanın sıvı sızdırmamasını sağlar. Bu contaların durumu düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerektiğinde değiştirilmelidir.
- Tahrik Ünitesi Bakımı: Pompa tahrik ünitesi (genellikle elektrik motoru) düzenli olarak kontrol edilmeli ve bakımı yapılmalıdır. Elektriksel bağlantılar gözden geçirilmeli ve motorun verimli çalıştığından emin olunmalıdır.
- Şaft Durumu: Pompa şaftının herhangi bir eğrilik, çatlak veya aşınma bakımından kontrol edilmesi önemlidir. Şaftın düzgün çalışmaması pompanın performansını olumsuz etkileyebilir.
- Elektriksel Kontroller: Elektrik motorları üzerinde düzenli kontrol ve bakım yapılmalıdır. Bu, motorun verimli ve güvenli bir şekilde çalıştığından emin olunmasını sağlar.
Güvenlik İpuçları:
- Dikey tank pompaları ile çalışırken, elektriksel güvenlik kurallarına uymak önemlidir. Elektrikle çalışan tahrik üniteleri tehlikeli olabilir, bu nedenle işlemler sırasında güvenlik önlemlerinin alınması gereklidir.
- Kimyasal sıvıların işlendiği veya taşındığı uygulamalarda, uygun kişisel koruyucu ekipmanların kullanılması gereklidir. Göz ve cilt koruması gibi özel ekipmanlar, kimyasal sıvı teması riskini azaltabilir.
Sonuç:
Dikey tank (veya şaft) pompaları, sıvıların yükseltilmesi veya transferi için özel olarak tasarlanmış önemli bir pompa türüdür. Dikey tasarım, yer tasarrufu sağlar ve birçok uygulama alanında kullanımını mümkün kılar. Düzenli bakım ve doğru seçim, pompanın uzun ömürlü ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlar ve endüstriyel süreçlerin düzgün bir şekilde ilerlemesine katkı sağlar. Güvenlik kurallarına uymak ve kimyasal uygulamalarda uygun kişisel koruyucu ekipmanları kullanmak da önemlidir.