SÖZLÜK
açık impeller : (ing. open impeller) Kanatları üzerinde ve altında
(her iki tarafında da) kapak bulunmayan pompa
impelleri.
alçak basınç : (ing. low pressure) Pompanın emme tarafındaki
basınç göstergesinde okunan basınç degeri.
alttan emisli pompa : (ing. bottom suction pump) Dik konumda bulunan
santrifüj pompalarda, saftın alt uç tarafından emme
yapılan pompa.
asınma ringi : (ing. wearing ring, casing ring) Genellikle santrifüj
pompalarda impeller ile pompa gövdesi arasında
bulunan ve impeller ile gövdenin asınmasını
önleyen bir çesit halka, asınma burcu, asınma
halkası.
balast pompası : (ing. ballast pump) Gemilerdeki üst, yan veya çift
dip tanklara balast (deniz suyu) almakta veya bu
tanklardaki mevcut balastı (deniz suyunu) denize
basmakta kullanılan pompa.
basma yüksekligi : (ing. head) Pompaların statik ve dinamik yükleri
karsılamak için üretmek zorunda oldugu enerji.
çıkıs : (ing. outlet, discharge) Pompalarda basılacak
sıvının pompadan çıktıgı yer.
çift emisli pompa : (ing. double suction pump) Hidrolik balans
saglamak amacıyla emme tarafında bulunan perde
vasıtasıyla veya kombine impeller ile iki taraftan
emme yapabilen bir çesit santrifüj pompa.
çok kademeli pompa : (ing. multistage pump) içinde iki veya daha fazla
impeller bulunduran santrifüj pompa
D/G : (ing. diesel generator) Gemilerde dizel tahrikli
olarak çalısan elektrik üreteci, dizel jeneratör,
elektrik üreteci.
dalgıç pompa : (ing. submersible pump) Emecei su tankı veya
kaynagın içine daldırılarak çalısan, elektrik motor
saftı aynı zamanda pompanın da saftı olan ve
elektrik motoru ile pompa arasında sıvı geçmeyecek
sekilde iyice sızdırmazlık saglanmıs pompa tipi.
difüzörlü pompa : (ing. diffuser pump) impeller dısında difüzör adı
verilen sabit kanatlar sayesinde sıvının kinetik
enerjisinin basınç enerjisine dönüstürüldügü bir
çesit santrifüj pompa.
dikey pompa : (ing. vertical pump) Gemi gibi alan darlıgı olan
yerlerde saft ekseninin yere düsey konumda oldugu
pompa.
dikey saft pompası : (ing. vertical shaft pump) Uzun bir safta sahip olan
ve emecegi sıvının içinde bulundugu tank veya
kaynakta dikey olarak yerlestirilen veya monte
edilen bir çesit santrifüj pompa.
dikey tank pompası : (ing. vertical sump pump) Uzun bir safta sahip
olan ve emecegi sıvının içinde bulundugu tank veya
kaynakta dikey olarak yerlestirilen veya monte
edilen bir çesit santrifüj pompa.
dinamik pompalar : (ing. dynamic pumps) impeller veya pervane
vasıtasıyla transfer edilen sıvıdaki kinetik enerjinin
salyangoz veya difüzör ile basınç enerjisine
çevrildigi radyal akıslı (santrifüj pompa), eksenel
akıslı (pervane pompa) ve karısık akıslı pompalar.
dogrusal hareketli pompalar : (ing. reciprocating pumps) Sıvıyı transfer eden iç
elemanının dogrusal hareket ettigi pistonlu,
plancerli ve diyaframlı pompalara verilen ad.
dönel hareketli pompalar : (ing. rotary pumps) Disli, vida, piston vb. gibi iç
elemanların dönme hareketiyle sıvı transferi yapan
pompaların ortak adı.
ejektör pompası : (ing. ejector pump) Vakumlu tatlı su üreticilerinde
(evaporatörlerde) vakum saglayabilmek için vakum
ve seviye ejektörlerinden geçilecek deniz suyunu ve
ısı degistiriciye verilen besleme suyunu belli bir
basınçla basan deniz suyu pompası.
eksenel akıslı pompa : (ing. axial flow pump) Transfer edilen sıvının
pompadan çıkısının pompa saft eksenine eksenel
(paralel) oldugu pompa, pervane pompa.
giris : (ing. inlet, suction) Pompalarda sıvıların girdigi
veya emmenin yapıldıgı yer
gresörlük : (ing. grease cup) Gres ile yaglanması gereken
salmastra yuvası, rulman vb. yerlerde kullanılan ve
içine gres doldurulan veya basılan küçük kutu
seklindeki hazne.
kama : (ing. key) Pompa saftı üzerindeki yuvasına
yerlestirilerek impelleri veya kaplini safta tutturan
ve genellikle çelik malzemeden yapılan metal parça.
kapalı impeller : (ing. closed impeller) Santrifüj pompalarda temiz
sıvıların transferinde kullanılan ve her iki tarafı
kapaklarla kapatılmıs bir çesit impeller.
kapasite : (ing. capacity) Pompanın birim zamanda bastıgı
sıvı miktarı, akı miktarı, debi, verdi.
kaplin : (ing. coupling) Elektrik veya hidrolik motor saftının hareketini pompa saftına aktaran elastik
veya rijit eleman.
karısık akıslı pompa : (ing. mixed flow pump) Pompa çıkısındaki sıvının
hem eksenel (pompa saft eksenine paralel) hem de
radyal (pompa saft eksenine dikey) oldugu bir çesit
dinamik pompa.
kurbagacık pompa : (ing. double acting semi-rotary hand wing pump)
Gövdesi içinde bulunan klapenin bir çubuk ve bir
kol yardımıyla ileri-geri hareketlendirilmesi ve
klape ile gövde üzerinde bulunan kapakçıkların
(emme ve basma valflerinin) açılıp kapanmasıyla
sıvı transferi yapan bir pompa, vakvak pompa, el
pompası.
kuru kuyu pompası : (ing. dry-pit pump) Pompa gövdesi veya alıcısı
sıvı içinde bulunmayan bir çesit dikey santrifüj
pompa.
M/E : (ing. main engine) Gemilerin pervanesini
döndürmek için gerekli isi saglayan genellikle dizel
veya buhar türbini olan makina, ana makina.
mekanik salmastra : (ing. mechanical seal or shaft seal) Sabit (seramik
veya metal) ve hareketli (karbon) bir parça, yay ve
çesitli lastik veya O ringlerden olusan ve
pompaların saft bogazlarında kullanılarak pompanın
bastıgı sıvının pompa dısına kaçmasını veya
pompanın hava almasını önleyen sızdırmazlık
elemanı.
pervane : (ing. propeller) Eksenel akıslı pompalarda sıvıyı
alıp pompa saft eksenine paralel olarak tasıyan ve
gemi pervanesine benzeyen pompa impelleri.
pis su ünitesi : (ing. sewage unit) Gemilerdeki genellikle tuvalet
atıklarını, (bazen de tuvalet atıkları ile birlikte
banyo sularını da) fiziksel, biyolojik ve kimyasal
olarak temizleyip arıtan sistem, atık su ünitesi.
pompa gövdesi : (ing. pump case) impeller, disli, vida gibi
pompanın hareketli ve hareketsiz diger iç
elemanlarını içinde bulunduran dıs muhafaza,
gövde.
radyal akıslı pompa : (ing. radial flow pump) Transfer edilen sıvının
pompadan çıkısının pompa saft eksenine radyal
(dikey) oldugu pompa, santrifüj pompa, merkezkaç
pompa.
radyal pompa : (ing. radial pump) Dairesel bir yuva içine radyal
olarak yerlestirilmis birkaç bilye veya pistondan
olusan bir çesit hacimsel ve dönel hareketli pompa.
rulman (rulmanlı yatak) : (ing. ball bearing) Pompa veya motor saftlarını
yataklamada kullanılan ve içinde küre, fıçı,
silindirik vb. biçimlerde kayma hareketi saglayan
elemanlar bulunduran bir çesit yatak.
sabit kanat : (ing. diffuser) impeller çıkısında bulunan ve
gittikçe büyüyen bir alana sahip olmasıyla sıvının
kinetik enerjisinin basınç enerjisine dönüstürüldügü
gövde üzerindeki hareketsiz kanat, difüzör.
salmastra : (ing. packing) Pompa saft bogazlarında birkaç adet
olarak kullanılan, pompa içindeki sıvının dısarı
kaçmasını ve pompanın hava almasını önleyen
belirli kalınlıklardaki teflon, grafit vb.
malzemelerden yapılan baglar.
santrifüj pompa : (ing. centrifugal pump) içinde hareketli eleman
olarak bir veya daha fazla impeller bulunduran ve
sıvının kinetik enerjisini merkezkaç prensiple bir
salyangozda veya difüzörde basınç enerjisine
çeviren pompa, merkezkaç pompa.
sintine : (ing. bilge) Ana ve yardımcı makinalardaki
kaçaklar nedeniyle makina dairesinde panyola
saçlarının alt kısmında bulunan kuyularda toplanan
kirli veya yalı su.
sintine pompası : (ing. bilge pump) Makina dairesindeki veya
ambarlardaki sintineyi (yalı suyu) tanklara transfer
eden veya sintine separatöründe bulunduunda
muhtelif yerlerden aldıgı sintineyi separatörden
(ayrıstırıcıdan) geçirerek denize basan genellikle
pistonlu veya dönel hareketli hacimsel pompa.
saft : (ing. shaft) Genellikle elektrik motorundan bazen
de hidrolik motorlardan kaplin, kavrama veya
kayısla aldıkları hareketi, üzerlerinde tasıdıkları
impeller, pervane, disli, vida vb. hareketli
elemanlara aktaran genellikle de çelik malzemeden
yapılan uzun ve silindirik bir pompa elemanı.
tatlı su sogutma pompası : (ing. fresh water cooling pump) Ana makina, dizel
jeneratör ceketlerinde dolasan tatlı suyu veya
yaglama yagı kuleri, hava kuleri vb. sogutucularda
dolasarak bu ve diger ünitelerin sogutulmasında
kullanılan tatlı suyu basan veya dolastıran pompa.
tek emisli pompa : (ing. single suction pump) Pompa girisinde bir tek
emisi olan santrifüj pompa.
tek kademeli pompa : (ing. single stage pump) içinde bir adet impeller
bulunduran santrifüj pompa.
türbin pompası : (ing. turbine pump) Genellikle emdigi veya aldıgı
sıvı kaynagının içinde bulunan bir veya birkaç
kademeden olusan pervane tip pompa.
uçtan emisli pompa : (ing. end suction pump) Pompa saftının uç
tarafından emis yapan santrifüj pompa.
üstten emisli pompa : (ing. top suction pump) Pompa emis flencinin
yatay konumdaki pompa saftının üst tarafında
oldugu santrifüj pompa.
vakvak pompa : (ing. semi-rotary hand pump) Gövdesi içinde
bulunan klapenin bir çubuk ve bir kol yardımıyla
ileri-geri hareketlendirilmesi ve klape ile gövde
üzerinde bulunan kapakçıkların (emme ve basma
valflerinin) açılıp kapanmasıyla sıvı transferi yapan
bir pompa, el pompası.
volüt gövdeli pompa : (ing. volute pump) içinde impellerin de bulundugu
salyangoz veya volüt adı verilen bir gövde
sayesinde sıvının kinetik enerjisinin basınç
enerjisine dönüstürüldügü bir çesit santrifüj pompa.
yag keçesi : (ing. oil seal, seal ring) Pompa saftlarında bir veya
birkaç adet olarak kullanılan belirli bir iç çap, dıs
çap ve kalınlıgı olan halka biçimindeki sızdırmazlık
elemanı.
yandan emisli pompa : (ing. side suction pump) Pompa saftının bir
tarafından emme, diger tarafından ise basma yapılan
genellikle dik konumda bulunan santrifüj pompa,
hat pompası, eksenli pompa.
yangın pompası : (ing. fire pump) Gemilerde genellikle yangın için,
bazen de balast islemlerinde gereksinim duyulan
deniz suyunu basan santrifüj tipteki pompa.
yarı açık (yarı kapalı) impeller : (ing. semi open (semi closed) impeller) Santrifüj
pompalarda kullanılan ve sadece bir tarafı kapakla
kapatılmıs bir çesit impeller.
yag kuyu pompası : (ing. wet-pit pump) Pompa gövdesi veya alıcısı
sıvı içinde olan bir çesit santrifüj pompa.
yatak : (ing. bearing) Pompa ve benzeri ünitelerde saftın
salgı yapmadan çalısmasını saglayan yuva veya
burç.
yatay pompa : (ing. horizontal pump) Pompa saft ekseninin yere
paralel konumda oldugu pompa.
yüksek basınç : (ing. high pressure) Pompanın basma tarafındaki basınç göstergesinde okunan basınç degeri